Początki redukcji szkód sięgają lat 80. i epidemii HIV. Pierwsze działania mające na celu ograniczanie zakażeń wśród osób przyjmujących narkotyki drogą iniekcji zostały zainicjowane przez samych użytkowników w Europie Zachodniej. Zjawisko iniekcyjnego używania narkotyków i wynikających z tego szkód zdrowotnych było szczególnie obecne w miastach i to one odegrały kluczową rolę we wprowadzaniu nowych interwencji i poszerzania oferty pomocowej (programy wymiany igieł i strzykawek, leczenie substytucyjne). Lata 90. to czas rozwoju programów redukcji szkód, rosnącej akceptacji dla tego podejścia, uznania skuteczności interwencji oraz opłacalności programów, a co za tym idzie włączenia działań do systemów ochrony zdrowia, a także do wytycznych polityki narkotykowej – Unii Europejskiej oraz innych krajów świata zachodniego. Redukcja szkód jest integralną częścią oficjalnej polityki Światowej Organizacji Zdrowia, wyspecjalizowanych agend ONZ, Komisji Europejskiej oraz międzynarodowych instytucji, zajmujących się zdrowiem publicznym.

Polska była pierwszym krajem w regionie, gdzie wprowadzono wymianę igieł i strzykawek a później metadon. W latach 90. programy rozwijały się w kilku ośrodkach miejskich. Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z 2000r. i wprowadzenie kryminalizacji posiadania substancji na własny użytek zmieniła rzeczywistość. Coraz mniej serwisów w skali kraju, z roku na rok coraz niższe liczby problemowych użytkowników korzystających z serwisów, coraz mniej wydawanego sprzętu. funkcjonujący model leczenia substytucyjnego jednocześnie ratuje i utrudnia ludziom życie. Z drugiej strony – paradygmat abstynencyjny i zbudowany na nim system leczenia uzależnień.

Zasięg i dostęp do serwisów redukcji szkód w skali kraju jest niski. Zaledwie ok 15-17% (problemowych użytkowników opioidów) może dotrzeć do sensownego miejsca i otrzymać wsparcie. A i tak te liczby wydają się być niedoszacowane. Mimo, że agenda Ministerstwa Zdrowia – Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom otwarcie wspiera programy, są one mocno niedofinansowane, wielu ważnych rzeczy nie mogą kupić i nie mogą zrobić. Przepisy prawa uniemożliwiają prowadzenie interwencji, kluczowych z perspektywy chronienia życia – pokojów bezpiecznych iniekcji, programów naloksonowych. Założenia paradygmatu nadal wzbudzają kontrowersje – wśród osób pracujących w obszarze uzależnień, profilaktyki, w odbiorze społecznym. O ile w przypadku niektórych substancji, zmiana społeczna i polityczna właśnie się dzieje, globalnie, o tyle w przypadku iniekcyjnego używania opioidów, stygmatyzacja wrosła w społeczeństwa. Dlatego praca dla tej grupy jest tak ważna.